Số phận những người con của nam phương hoàng hậu

     

Nhiều người việt nam sống nghỉ ngơi quận Cam nhiều trong năm này nhưng ít fan biết có một người nam nhi của Cựu Hoàng Bảo Ðại đang sống tại nơi này.

Bạn đang xem: Số phận những người con của nam phương hoàng hậu

Ðó là ông Nguyễn Phước Bảo Ân, nam nhi của bà Lê Phi Ánh, người vk không hôn thú của cựu hoàng trong thời gian ở Ðà Lạt. Bà Phi Ánh gồm hai bạn con cùng với cựu hoàng là bà Nguyễn Phúc Phương Minh sinh năm 1950 đã khuất tại Mỹ từ thời điểm cách đây vài năm với ông Bảo Ân, sinh năm 1951, đang sống trong thủ bao phủ tỵ nạn, Westminster.

Chúng tôi không gọi ông Bảo Ân bằng hoàng tử như trong văn bản triều đình mà gọi bằng “Mệ” theo lối xưng hô vào hoàng tộc: con gái, nam nhi của vua được gọi là Mệ, hàng cháu là “Mụ” chứ chưa hẳn ai là Tôn Thất, Bửu, Vĩnh… phần đa được gọi bằng Mệ như nhiều người đã lầm tưởng.

Ðiều đặc biệt không cần vì ông là một trong hoàng tử lưu giữ lạc, cơ mà vì thiết yếu ông là người con nối dõi nhà Nguyễn. Cựu hoàng có tất cả 5 tín đồ con trai: Con hoàng hậu Nam Phương là Bảo Long không có vợ thiết yếu thức, Bảo Thăng không có con; con của sản phẩm Phi Mộng Ðiệp là Bảo Hoàng chết khi new 1 tuổi, Bảo sơn mất khi ông 30 tuổi không có con.

Bảo Ân có hai con, gái là Nguyễn Phước Thụy Sĩ, sinh vào năm 1976 cùng trai là Nguyễn Phước Quý Khang sinh vào năm 1977. Như vậy, Nguyễn Phước Quý Khang là cháu đích tôn của Cựu Hoàng Bảo Ðại với chắt của ngài là một trong những cặp trai song sinh mang tên là Nguyễn Phước Ðịnh Lai, Nguyễn Phước Ðịnh Luân thành lập năm 2012.

“Mệ” Bảo Ân sinh vào năm 1951 trên Ðà Lạt. Năm 1953, khi cựu hoàng quý phái Pháp, bà Phi Ánh rước hai nhỏ về sống tại một biệt thự trên đường Phùng xung khắc Khoan tại dùng Gòn. Ông theo học tập trường Saint Paul rồi Taberd.

Ngày 4 mon 10 năm 1955, Thủ tướng tá Ngô Ðình Diệm lập ủy ban trưng ước dân ý truất truất phế Quốc Trưởng Bảo Ðại, và trở nên quốc trưởng. Theo lời đề cập của ông Bảo Ân, sau ngày đó, nhiều biệt thự nghỉ dưỡng ở sử dụng Gòn, Ðà Lạt với Pháp của bà Phi Ánh đa số bị tịch thu, bà và người nhà được lệnh thoát khỏi nhà trong tầm 24 giờ đồng hồ đồng hồ. Những người đang đi đến đục tường ngôi nhà vì chưng nghi gồm của cải cải chứa giấu. Gia tài này là của tứ hữu của bà Phi Ánh, vì chúng ta cũng biết bà Phi Ánh là em vợ của Thủ Hiến Trung Phần Phan Văn Giáo, ra đời trong một mái ấm gia đình giàu có, trong những lúc Cựu Hoàng Bảo Ðại siêu nghèo, trong thời gian sống rất trở ngại ở Pháp, phải nhờ sự yểm trợ của thân mẫu mã là bà tự Cung. Ðức tự Cung sẽ phải buôn bán nhiều cổ đồ gia dụng của Vua Khải Ðịnh để mang tiền nhờ cất hộ sang mang lại cựu hoàng.

Sau ngày cựu hoàng bị truất phế, bà con, ngay cả bên mái ấm gia đình của bà Phi Ánh cũng không một ai muốn chứa chấp mẹ con bà, ba mẹ con phải ở trong nhà thuê, rày trên đây mai đó.

Trong hoàn cảnh này, bà Phi Ánh đành buộc phải bước thêm cách nữa.

Khi nghe bà Phi Ánh đi đem chồng, theo đề nghị của không ít người thân trực thuộc trong Hoàng Tộc, bà trường đoản cú Cung rước Bảo Ân về Huế ăn uống học.

Chúng ta cũng hiểu biết thêm rằng, ngày 25 mon 8 năm 1945, khi thoái vị làm dân, Cựu Hoàng Bảo Ðại đã giao tất cả cung điện như là gia sản của quốc gia, trừ Cung An Ðịnh tại làng mạc An Cựu, địa điểm bà từ Cung sinh sống, là gia tài riêng, do lương bổng của Vua Khải Ðịnh xây đắp nên. Sau đó, bao gồm “công dân” Vĩnh Thụy, bà nam Phương và các con vẫn về sinh sống đó một thời gian, trước mái ấm gia đình tan rã, mỗi người một phương.

Cũng theo lời ông Bảo Ân, sau thời điểm truất phế truất Bảo Ðại, Cung An Ðịnh bị tổ chức chính quyền tịch thu, bà trường đoản cú Cung trong những lúc đó đang đau yếu phải dọn ra một ngôi nhà bé dại trong khuôn viên của cung. Tuy vậy trong cuốn hồi ký của Vua Bảo Ðại, ông không thể có một lời trách móc ân oán hận về chuyện bị đối xử phụ bạc này.

Tại Huế, ông Bảo Ân theo học tại ngôi trường Thiên Hựu (Providence) do các linh mục quản ngại nhiệm. Ông tâm sự rằng, mặc dù sống vào một mái ấm gia đình Phật Giáo thuần thành, ông lại phải theo học từ nhỏ đến to tại những trường công ty dòng, bắt buộc ông còn thông liền kinh Thiên Chúa Giáo rộng một fan theo đạo Chúa khác.

*

Bà Phi Ánh thời xuân sắc. (Hình: tư liệu của ông Bảo Ân)

Sau thời gian ở Huế, Bảo Ân trở lên Ðà Lạt rồi về sử dụng Gòn. Tới tuổi quân dịch, năm 1970, chỉ mới có bởi trung học, ông vào quân trường quang quẻ Trung, rồi phục vụ tại Trung trọng điểm 3-Tuyển chiêu mộ Nhập Ngũ sài Gòn. Không hiểu biết vì tại sao gì, năm 1972, ông Bảo Ân bị thuyên đưa ra SÐ3 trên Quảng Trị, tuy vậy khi ra đến nơi, sư đoàn vẫn tan hàng buộc phải ông được trở về đơn vị gốc.

Cố nỗ lực đến trường, và cuối cùng, trước khi sài gòn thất thủ, ông Bảo Ân là sinh viên năm trang bị hai phân khoa thương mại tại Ðại học Vạn Hạnh, sử dụng Gòn.

Sau năm 1975, bà Phi Ánh sống trong đơn độc tại tp sài gòn và qua đời vào năm 1984, trong tuổi 62. Cô Phương Minh, chị ruột của ông Bảo Ân, lấy chồng và lập nghiệp sống Pháp, ly dị, trước tháng tư năm 1975 về sài gòn thăm thân mẫu mã và bị kẹt lại đây, tiếp nối được bảo hộ sang Hoa Kỳ lập nghiệp cùng qua đời vào thời điểm năm 2012. Phần ông Bảo Ân, lúc này đã có gia đình nên đề nghị sống dưới chế độ cộng sản thêm những năm nữa, cho tới 1992 bắt đầu được gia đình bên vợ bảo hộ sang Mỹ.

Cựu Hoàng Bảo Ðại bao gồm gồm cả bà xã và tình nhân là 8 người với 13 tín đồ con (tài liệu đã có ông Bảo Ân hiệu đính):

Vợ:

1. Phái mạnh Phương Hoàng Hậu. Có hôn thú, 5 con.

2. Bùi Mộng Ðiệp. Không hôn thú, 3 con.

3. Lý Lệ Hà. Ko hôn thú, ko con.

4. Hoàng tiểu Lan. Ko hôn thú, 1 bé gái.

5. Lê Thị Phi Ánh. Ko hôn thú, 2 con.

6. Vicky (Pháp). Không hôn thú, 1 bé gái.

7. Clément. Ko hôn thú.

8. Monique Marie Eugene Baudot. Bao gồm hôn thú, ko con.

Con:

* Với phái nam Phương Hoàng Hậu:

(Bốn bạn con còn lại của Bà phái mạnh Phương hiện sống sống Pháp.)

*Với thiết bị Phi Mộng Ðiệp, hai người con đầu hiện tại ở Pháp:

1. Nguyễn Phúc Phương Thảo (1946).

2. Nguyễn Phúc Bảo Hoàng (1954-1955).

3. Nguyễn Phúc Bảo tô (1957-1987), tử nàn tại Nhật.

*Với Hoàng đái Lan:

1. Nguyễn Phúc Phương Anh, hiện tại sống ngơi nghỉ Hawaii.

* với Lê Thị Phi Ánh:

1. Nguyễn Phúc Phương Minh (1950-2012).

2. Nguyễn Phúc Bảo Ân (1951).

* cùng với bà Vicky

1. Nguyễn Phúc Phương tự (Pháp).

“Họa vô solo chí!”

Bảo Ân đã trao cho chúng tôi những trang nhật ký kết viết về cuộc sống đời thường của ông sau ngày 30/4 1975:

Ngày 30 mon Tư, rét lòng vì không tồn tại tin tức gì của Ðức Bà từ bỏ Cung làm việc Huế, tôi ở lại sài gòn để ngóng tin cần đã bỏ qua chuyến bay ra Hạm Ðội 7. Sau vài ba tuần đi ‘học tập cải tạo’ trở về, Ủy Ban Quân Quản mang đến nhà tôi làm việc 213 Công Lý q1 yêu mong chị Phương Minh và tôi buộc phải dọn ra trong vòng 24 tiếng đồng hồ vì bọn họ nói đơn vị này của tướng công an ‘ngụy’ Nguyễn Ngọc Loan.

Bức hình tương đương phụ hoàng duy nhất của “Mệ Bửu Ân”. (Hình: tư liệu của gia đình)

Tôi không biết Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Loan có ở chỗ này không? thiệt ra biệt thự hạng sang này ngày xưa là của Ðức Bà trường đoản cú Cung (mẹ Vua Bảo Ðại), ngài mua để khi vào sài thành có chỗ trú ngụ. Năm 1957 sau khi truất phế Vua Bảo Ðại, chánh quyền Ðệ Nhất cùng Hòa vẫn tịch thu và về sau được Quốc Hội Ðệ Nhị cộng Hòa với sự vận động lành mạnh và tích cực của Trung tướng TNS. Tôn Thất Ðính, cơ quan ban ngành đã giao trả lại mang lại Ðức Bà từ Cung với ngài ra lệnh lấy tòa nhà trước lập bàn thờ cúng Ðức Gia Long và văn phòng liên lạc bà bé Nguyễn Phước Tộc, còn căn vùng phía đằng sau thì mang đến chị em chúng tôi ở.

Giấy tờ bđs chưa hoàn chỉnh thì vươn lên là cố 1975 xẩy ra nên không tồn tại cái gì để chứng tỏ là bên này của gia đình chúng tôi. Vậy là hai mẹ mau mau thu xếp vật đạc, số đông gì hoàn toàn có thể mang được gì thì mang, còn phần nhiều gì nặng nề nề tất yêu mang được thì vứt lại như tủ lạnh, bàn và ghế tủ giường và những thứ khác. Chị em chúng tôi về công ty Me cửa hàng chúng tôi ở nhờ.

Vào 1 trong các buổi sáng tỉnh dậy xuống nhà đem vài vật dụng dụng để xài, tôi ko thấy loại vali áo quần mà tôi sẽ đem ra được khỏi đơn vị 213 Công Lý để về đây, kia là loại vali độc nhất của tôi còn lại, nay không cánh cơ mà bay. Cuối cùng tôi tìm kiếm thấy một cái thư của chị ý giúp bài toán cho Me tôi để lại, đại ý trong thư chị ta viết, trong hoàn cảnh này, chị cần một trong những vốn để sắm sửa nuôi con buộc phải đã lấy cái vali trốn đi, và ý muốn tôi tha thứ đến chị. Cầm là tay trắng trả trắng tay, đành bắt buộc đi cài đặt thêm quần áo để mặc.

Sống ở nhà Me tôi cho tới năm 1978 thì Me tôi bị quy vào diện bốn sản, bị cưỡng chế thoát khỏi nhà và buộc phải đi kinh tế mới bên trên cao nguyên. Vày không thể sinh sống ở nơi rừng thiêng nước độc nên anh chị đều quăng quật trốn về sử dụng Gòn, mọi người đi từng nơi, trốn chui trốn nhủi, không hộ khẩu, không chứng tỏ nhân dân, sống tựa như các kẻ bất hợp pháp. Me cùng chị Phương Minh thì sinh sống lén lút trong nhà dì Phi Hoa (vợ ông cựu Thủ Hiến Phan Văn Giáo), còn tôi thì ở dựa vào nhà bà mẹ vợ, từng tháng đều buộc phải chi tiền mang lại công an khu vực nhưng vẫn sốt ruột bị bắt, nên ban ngày thì ngủ còn đêm hôm thì mở đôi mắt trao tráo để trông chừng công an gõ cửa ngõ xét hộ khẩu thì lo leo lịch sự nhà ở bên cạnh trốn cho mau.

Me tôi rất băn khoăn lo lắng sợ tôi bị bắt, bà nói “Me cùng chị Phương Minh là đàn bà bé gái, chắc không người nào bắt đâu, còn nhỏ là bé trai, cơ mà là con Vua Bảo Ðại nữa, sống đây nguy hại lắm.” (Lúc đó chánh quyền đang tuyên truyền nói xấu bên Nguyễn.) Me tôi xay tôi yêu cầu ra đi, bà gom góp, vay mượn mượn cho cửa hàng chúng tôi vàng để tìm đường vượt biên.

Tôi đi thừa biên tổng cộng ba lần, cả ba lần gần như bị lừa, nhị lần vợ chồng con chiếc cùng đi, sau cùng hết tiền, Me tôi chỉ với đủ cho 1 mình tôi đi thôi, nhưng cũng bị lừa luôn, mặc dù cũng còn như mong muốn vì chỉ bị mất đá quý chứ không trở nên bắt vào tù.

Hết tiền, bà cùng chị Phương Minh lấy nhẫn kim cưng cửng đi buôn bán thì bị chiếm lấy mất, bọn chúng còn xô chị Minh xẻ trầy cả bản thân mẩy. Tôi không dám làm phiền Me tôi nữa, vợ ông xã tôi bàn với nhau coi ra chợ trời coi thử gồm thể mua sắm gì được không? cố là tôi bán luôn luôn hai chiếc nhẫn vàng, chính là quà kỷ niệm của Me tôi tặng kèm khi tôi tốt nghiệp trung học và một cái khi tôi vào đại học.

Gian nan chốn chợ Trời

Vợ ck tôi bước đầu ra chợ trời kiếm sống bằng cách mua đi chào bán lại, các bạn hàng ngoại trừ chợ trời thấy nhị khuôn mặt ngơ ngơ ngác ngác, chúng ta biết hai bé nai này mới ra giàn, yêu cầu họ có những món hàng thiết lập cả năm rồi cơ mà không buôn bán được, dân Chợ Trời hotline là “hàng ngậm,” họ giả dạng cho tất cả những người khác mang đến bán ra cho chúng tôi, mê say rẻ công ty chúng tôi mua vô và tiếp đến có đông đảo món hàng chúng tôi “ngậm” cho đến ngày đi Mỹ vẫn còn đấy trong nhà.

*

Gia đình “Mệ” Bảo Ân trong thời hạn lăn lóc Chợ Trời. (Hình: bốn liệu của gia đình)

Thấy coi bộ chào bán Chợ Trời ko khá, một thời gian đi thăm người bà con ở Q.11, được biết thêm người bà con này có phần hùn vào một xưởng sản xuất nước tương, vợ tôi new bàn cùng với tôi đổi giải pháp làm bằng nghề đi quăng quật mối làm việc chợ Bến Thành. Cầm là vợ chồng tôi lại chuyển hẳn qua nghề bỏ mối nước tương, chúng tôi mua nước tương rồi mướn xe ba bánh chở từ Phú thọ Hòa cho chợ Bến Thành.

Tôi đứng ở quanh đó giữ hàng, còn vợ tôi thì đẩy hàng vào chợ giao đến khách hàng, cô ấy cấm đoán tôi vô chợ bởi vì sợ chạm mặt người quen. Vứt mối nước tương 1 thời gian, chính quyền không mang lại xe bố bánh giữ thông những tuyến đường chính trong trung thật tình phố, vả lại tôi thấy bà xã tôi khiêng nặng và khó khăn quá mà chẳng kiếm được bao nhiêu đề xuất vợ chồng tôi bàn nhau thay đổi nghề một lần nữa.

Số là khi đi đem nước tương quăng quật mối, công ty chúng tôi thấy trong khu vực này gồm vài xưởng có tác dụng dép cao su, vứt mối dép cao su nhẹ nhàng hơn, nắm là vợ ck tôi đến rỉ tai và xin thiết lập về nhằm bán. Ban đầu họ bảo chúng tôi phải chờ đến khi nào họ giao cho quý khách cũ của mình xong, nếu như còn dư chúng ta sẽ bán ra cho chúng tôi. Cả tháng trời, mỗi ngày cửa hàng chúng tôi phải chờ đợi 3-4 tiếng đồng hồ đeo tay mà chỉ đem được vài lố (12 đôi) dép, rồi chúng tôi đem đều lố dép kia giao lại cho những tiệm cung cấp dép sống chợ Ðại quang đãng Minh, Chợ lớn.

Xem thêm: Luật Sư Trần Trừng Trị ' Qua Đời, 'Luật Sư Trần Trừng Trị' Qua Đời

Sau một thời gian quen rồi, công ty hãng giao cho cửa hàng chúng tôi nhiều rộng và chúng ta hàng sinh hoạt chợ, chúng ta cũng đặt hàng nhiều hơn. Có hôm công ty chúng tôi bán được rộng năm mươi lố dép. Những người dân lấy côn trùng dép như shop chúng tôi thấy shop chúng tôi được chủ hãng giao cho một vài lớn, họ ghen tuông tỵ, tìm chuyện tạo sự với dọa đánh chúng tôi, lũ họ thì đông, còn shop chúng tôi chỉ tất cả hai vợ chồng. Bán dép thì nhẹ nhàng hơn nước tương, cũng tìm tiền khá hơn nhưng hiện thời chúng tôi cảm thấy không còn an toàn nữa, những lần đi mang hàng đề nghị nhìn trước ngó sau xem tất cả ai phục kích mình không?

Tôi thì lo cho vợ tôi, nhưng ngược lại nàng nói thanh nữ không sợ mà lại chỉ sợ mang đến tôi. Cô ấy nói nếu như tôi tất cả mệnh hệ như thế nào thì Me tôi sẽ oán trách cô ấy, vì trong cả chuyện đi bán Chợ Trời, bỏ mối nước tương xuất xắc dép công ty chúng tôi đều giấu chị em tôi. Nghĩ mình đang sinh sống và làm việc bất phù hợp pháp, không tồn tại một tờ giấy lận lưng, nay đi gây chuyện với những người ta, công an mà bắt được thì đi tù nhân là cái chắc, yêu cầu vẫn trông có dịp kiếm giải pháp khác làm ăn.

Trong một dịp vô tình đi ngang qua đường Nguyễn Thái Bình, Q.1, tôi chạm chán lại đứa bạn thương phế binh thương hiệu Quân, nhỏ Ðại Úy Hải, trưởng ban an toàn trong Quân Trấn, mà công ty chúng tôi quen nhau trước 1975. Bên anh làm việc trong Quân Trấn, sài Gòn-Chợ Lớn, vị trí trước kia tôi làm cho việc. Hiện nay nay, anh đang mua bán đĩa nhạc bên trên lề mặt đường Nguyễn Thái Bình. Kỳ này tôi nói vợ tôi làm việc nhà chăm lo con cái, nhằm tôi ra gặp mặt và hùn vốn với Quân.

Sáng chúng tôi đứng nghỉ ngơi Nguyễn tỉnh thái bình để thu cài đặt đĩa, công ty chúng tôi chỉ tải nhạc hòa tấu thôi, giờ chiều thì công ty chúng tôi đi xe buýt đến các quán cà phê nhạc ở dùng Gòn-Chợ Lớn-Gia Ðịnh để bán. Thời gian này, công ty nước chỉ được cho phép các quán cafe mở nhạc ko lời nhưng mà thôi, nên các đĩa nhạc hòa tấu càng ngày càng khan hiếm khó mua. Shop chúng tôi lại luân phiên qua bán buôn đủ thứ, loại gì tất cả lời là công ty chúng tôi mua vào.

“Công Chúa” Phương Minh cùng “Hoàng Tử” Bảo Ân kề bên mẹ trong thời gian thơ ấu sinh hoạt Ðà Lạt. (Hình: mái ấm gia đình cung cấp)

Tôi có một lưu niệm không khi nào quên được là, bao gồm một lần đàn ông tôi là Quý Khang đòi theo phụ vương ra chợ trời chơi, thời gian đó Quý Khang mới bố tuổi, mang lại trưa Quý Khang bi thảm ngủ, tôi đã bận coi hàng buộc phải không thể chở Khang về, nên trải tạm tờ báo ra lề đường cạnh chỗ tôi ngồi bán sản phẩm để cháu nằm ngủ. Nhưng xấu số làm sao, đúng lúc đó công an và cai quản thị trường đem xe mang đến hốt những người chiếm lòng lề con đường để buôn bán, yêu quý binh Quân thì tàn tật không chạy nhanh được đề xuất tôi đề xuất phụ Quân gom sản phẩm chạy đến nhanh, trường hợp họ bắt được thì hàng mất, còn tôi chắc cuộc sống của tôi cũng bi ai luôn, quýnh quáng vượt lo chạy, đề xuất bỏ quên thằng nhỏ đang nằm ngủ ngon cơm trên lề đường. Thời điểm đó mặt đường Nguyễn Thái Bình vắng tanh không còn một trơn người, chỉ từ Quý Khang vẫn nằm ngủ trên tờ báo, quả như thành ngữ “đem nhỏ bỏ chợ!”

Quân theo gia đình đi Mỹ theo diện H.O. Trước chúng tôi. Sau đây qua Mỹ chạm chán lại anh ngơi nghỉ Garden Grove, Quân nhỏ tuổi hơn tôi, không lập mái ấm gia đình vẫn ở với phụ vương mẹ, anh bị tàn tật buộc phải cũng cạnh tranh lấy vợ, còn mái ấm gia đình tôi nghỉ ngơi Westminster, thỉnh thoảng Quân mang đến nhà tôi ăn cơm, ngồi ôn lại số đông ngày tháng vui buồn chợ Trời. Nhớ tiếc là ngày nay Quân đã ra fan thiên cổ.

Gian nan những chuyến đi

Khoảng thời điểm cuối năm 1975, bà Phi Ánh vào Tòa Ðại Sứ Pháp tại sài Gòn, yêu cầu xin mang lại toàn gia đình (gồm cả chồng, nhỏ riêng và nhỏ của cựu hoàng) được đi Pháp. Ít thọ sau, qua ông đại sứ Pháp, Cựu Hoàng Bảo Ðại chỉ chấp thuận đồng ý cho bà Phi Ánh và hai con sang sum vầy và tòa đại sứ đã lập cập cấp Laissez-Passer đến bà Phi Ánh, Phương Minh cùng Bảo Ân. Mặc dù nhiên, Phương Minh đã có thời gian sống ở Pháp, nói rằng cuộc sống ở Pháp rất nặng nề khăn, cùng tuy vì chưng tình yêu thương con, cựu hoàng thật ra không đủ kỹ năng bảo trợ nuôi dưỡng cha người. Khía cạnh khác mái ấm gia đình của bà Phi Ánh không thể chia giảm như thế, cùng Bảo Ân cũng không thể bỏ vợ con ở lại, đề xuất chuyện ra đi không thành.

*

Ông Bảo Ân với Thứ Phi Mộng Ðiệp trước tranh vẽ Cựu Hoàng Bảo Ðại (Paris 2004)

Năm 1978, người ông chồng sau của bà Phi Ánh vượt biên trái phép sang Mỹ thành công, nhờ cất hộ giấy bảo hộ về, nhưng khi ấy Bảo Ân đã gồm gia đình, không đủ điều kiện ra đi. Vào khi mong chờ đi Mỹ, bà Phi Ánh mắc ung thư và chết thật năm 1984.Năm 1985, bà Phương Minh và các con riêng biệt của bà Phi Ánh đi định cư ở Mỹ.

Mãi mang lại năm 1992, gia đình ông Bảo Ân được gia đình bên bà xã bảo lãnh, quý phái Mỹ cùng định cư tại quận Cam từ bỏ đó mang lại nay. Trong thời điểm đầu tiên, cũng tương tự bao nhiêu tín đồ mới sang khác, bà Bảo Ân cần ngồi shop may trong cả ngày, ông làm cho trong một thương hiệu in áo T-shirt và về sau sang tạo nên một thương hiệu Nhật chuyên cung ứng CD trên Garden Grove.

Con trai ông Bảo Ân, cháu đích tôn của Cựu Hoàng Bảo Ðại, Nguyễn Phước Quý Khang tốt nghiệp UCI về ngành yêu quý mãi cùng hiện làm cho một doanh nghiệp ngoại quốc ở sài Gòn.

Xây mộ cho phụ hoàng

Gia đình Bảo Ân đến Mỹ năm 1992 nhưng bởi thất lạc hồ sơ yêu cầu đến năm 2005 mái ấm gia đình mới gồm quyền công dân. Cố passport trong tay, đất nước đầu tiên nhưng ông ý muốn đến là Pháp, nhằm thăm tuyển mộ cha, điều mà lại ông mong ước từ lâu, nhưng chưa xuất hiện cơ hội thực hiện. Ông Bảo Ân đã liên lạc với một người các bạn ở Paris là Ðặng Văn Phụng, dựa vào vợ chồng người này đi xem thử tình trạng ngôi chiêu tập của Vua Bảo Ðại bây giờ tại nghĩa địa Passy thuộc phân tử Trocadero Paris 16e ra sao. Theo lời nói của ông Bảo Ân, người các bạn này xuyên suốt một ngày đi tìm, đọc hết các tấm bia mộ mà không không thấy, nghi vấn rằng cựu hoàng không được mai táng tại đây. Ông Bảo Ân gợi ý cho những người bạn là nên đi tìm kiếm người gác nghĩa trang nhằm hỏi, dù rằng với phiên bản sơ đồ vật trong tay, cuộc tra cứu kiếm cũng không kết quả. Một đợt khác, trong lúc đang đứng sát ngôi tuyển mộ của cựu hoàng, người các bạn này tình cờ gặp và hỏi một người cảnh sát già về ngôi chiêu mộ của “Sa Majesté Bảo Ðại,” thì ông này chỉ ngay vào ngôi tuyển mộ gần đó. Ðó là một trong những ngôi mộ không có bia, không tự khắc tên, chỉ trơ trọi hai tấm “đan” xi măng sần sùi, với mấy bồn hoa đã quá cũ kỹ qua thời gian. Người bạn của anh nhìn xuống ngôi chiêu mộ mà bật khóc. Vị trí yên nghỉ của một ông hoàng mà như vậy này sao?

Ông Bảo Ân hồi tưởng: “Nghe anh kể cơ mà tôi khóc nức nở, thật là tội nghiệp cho phụ thân tôi, phụ vương nằm đó lanh tanh như một kẻ vô danh sẽ 8 năm rồi, không người nào biết nhằm thắp một nén nhang cho phụ thân ấm lòng.”

*

Ông Bảo Ân ngùi ngùi trước ngôi mộ đối kháng sơ của cha

Nghĩa trang Passy ngơi nghỉ Paris là 1 trong những nghĩa trang nổi tiếng được xây dựng từ trên đầu thế kỷ XIX, nơi mai táng nhiều nhân vật nổi tiếng của trái đất như tài tử phim hài Fernandel (1903-1971,) công ty văn Virgil Gheorghiu (1916-1992,) họa sĩ Edouard Manet (1832-1883,) fan sáng lập doanh nghiệp xe tương đối Marcel Renault (1872-1903,) Tổng Thống Pháp Alexandria Millerand (1859-1943)… Cũng theo lời nói của ông Bảo Ân, Vua Bảo Ðại không tiền với cũng không có thế lực nhằm được mai táng tại đây, đây là phần tuyển mộ của một mến gia phong lưu ở Paris, siêu kính trọng cựu hoàng, khi nghe ông tạ thế đã hiến phần đất này đến ngài.Về câu hỏi xây tuyển mộ cho Cựu Hoàng Bảo Ðại, lúc ông từ nai lưng ở Paris, chỉ có người vợ ở đầu cuối của ông là bà Monique Baudot, bạn Pháp ở mặt cạnh, với trên pháp lý, chỉ tất cả bà Monique, người bà xã có hôn thú còn sinh sống mới tất cả quyền xây chiêu tập cho ngài.

Theo sự đọc biết của ông Bảo Ân, bà thiết bị Phi Mộng Ðiệp và các con tuy tất cả tiền tuy thế lại không muốn giao đến bà Monique xây mộ. Cơ hội sinh thời, thái tử Bảo Long không làm cho được, gia đình bên các công chúa không có tác dụng được, phía Nguyễn Phước Tộc cũng không làm được vì không có sự đồng ý của bà Monique, thậm chí là hội này còn có quyên góp cùng giao lại mang lại bà Monique một vài tiền nhằm xây tuyển mộ nhưng không tồn tại kết quả… đa số người giàu cũng muốn xây tuyển mộ cho Vua Bảo Ðại để lấy tiếng cũng trở nên bà Monique cản trở.

Ông Bảo Ân cực kỳ xúc động và đau lòng mặc nghe người bạn từ Paris diễn đạt những gì về ngôi mộ này, nên mong muốn nhờ tín đồ bạn đi tìm người làm cho một tấm plaque đặt tên Vua Bảo Ðại để trên ngôi chiêu mộ và sau này rất có thể xúc tiến việc xây mộ cho ngài. Người bạn tìm đến ông Nguyễn Duy Hiệp, một tín đồ Việt, có thương mại dịch vụ chuyên lo về thủ tục mai táng của thành phố Paris. Ông này lúc nghe kể tới có một bạn con cựu hoàng hiện tại ở Mỹ có xem xét ngôi mộ, ông rất cảm kích cùng ngỏ ý ông vẫn liên lạc với bà Monique để hoàn toàn có thể tiến hành việc xây mộ. Ông Nguyễn Duy Hiệp phân tích và lý giải là bà Monique gồm nhờ ông quyên tiền nhằm xây chiêu tập cho cựu hoàng, nhưng lại trong ba năm, ông chỉ nới quyên được 1,200 Euros, vậy trường hợp “Mệ” Bảo Ân có tác dụng làm được, “thì mời sang trọng Paris, chúng ta sẽ bàn tiếp”.

Một chủ doanh nghiệp mộ bia sống Paris là ông Cridel thấy thực trạng của Cựu Hoàng Bảo Ðại xứng đáng thương yêu cầu đã gặp gỡ bà Monique, và đàm phán với bà, trường hợp bà hài lòng thì ông vẫn thực hiện bạn dạng vẽ cùng ông sẽ giúp một nửa phí tổn xây cất. Ông Nguyễn Duy Hiệp cũng góp lời thuyết phục, sau cùng bà Monique gật đầu đồng ý và giao mang đến ông Hiệp tạo quỹ vào bà con cộng đồng Việt Nam.

*

Ông Bảo Ân và bé trai, Quý Khang, cháu đích tôn của Cựu Hoàng Bảo Ðại mặt ngôi mộ mới vừa hoàn thành.

Gây quỹ

Tốn giá tiền cho dự án công trình xây mộ ước tính lúc đầu là khoảng tầm 25,000 Euros. Doanh nghiệp Cridel chịu đựng 50%, ông Nguyễn Duy Hiệp quyên được 3,000 và cá thể ông đóng góp thêm 1,000, chùa Tịnh Ðộ đóng góp 1,000, các vị đạo hữu Cao Ðài mang đến được 400. Số tiền còn lại do các vị trong xã hội Việt Nam đóng góp. Xúc đụng nhất là có một cháu gái giữ hộ tới 5 Euros đương nhiên bức thư đại ý là cháu còn đi học không có không ít tiền cơ mà thấy mến ông vua của bản thân mình quá cần xin được đóng góp để xây mộ cho ngài. Như vậy không đủ khoảng 9,000 Euros cho nên việc xây chiêu mộ đã chờ đón hơn 3 trong năm này rồi nhưng mà không thực hiện được.Sau sự tường trình của ông Nguyễn Duy Hiệp, ông Bảo Ân hẹn sẽ hỗ trợ số tiền còn lại. Ông Bảo Ân cũng cho cửa hàng chúng tôi biết, qua Mỹ nên làm ăn uống vất vả, không có tiền, tuy vậy ông sẽ “cà” tất cả thẻ “credit” ông tất cả mới bao gồm đủ tiền xây mộ cũng như trang trải tốn phí cho những chuyến du ngoạn sang Pháp.

Năm 2005, ông Bảo Ân qua cho Pháp, việc trước tiên là đến gặp ông Cridel nhằm xem bản vẽ, nhằm xem tất cả cần sửa chữa thay thế gì không? Ghi khắc tên tuổi của cựu hoàng trên bia đá như thế nào? Ðể tự khắc chữ bằng vàng bên trên bia mộ, cần tốn thêm 2,200 Euros. Sau thời điểm bà Monique chấp thuận, ông Cridel sẽ cho xúc tiến xây mộ ngay lập tức, và khi nào hoàn tất, ông sẽ báo mang đến ông Bảo Ân trở qua Pháp để tổ chức triển khai lễ tưởng vọng và cầu siêu đến cựu hoàng.

Khi được thông báo quá trình êm xuôi, cuối năm 2006, ông Bảo Ân quay trở lại Paris. Ông “chạm trán” bà Monique ở trong phần mộ của cựu hoàng. Bà Monique nổi tiếng là khó khăn khăn, câu nói trước tiên của bà Monique khi nhận ra Bảo Ân là “mắng” ông sao lịch sự Paris mà chưa đến thăm viếng bà theo phép lịch sự, trong những lúc đó lại cho thăm bà Mộng Ðiệp. Ông Bảo Ân đành lấy tại sao ông không rành giờ đồng hồ Pháp và lừng chừng đường sá.

Bà Monique cũng thở than là những con Vua Bảo Ðại “làm phiền bà vượt nhiều!”

Việc ông Bảo Ân xây được mộ cho cựu hoàng cũng là vì duyên định, ngoài ra vua phụ thân dành mang lại ông vinh diệu này vị gần 10 năm nay, không ai có thể thuyết phục được bà Monique làm cho họ xây chiêu tập của Vua Bảo Ðại, trong khi chính bà lại không có tiền hay là không muốn xây mộ.

Bốn chữ “Bảo Ðại nhan sắc Tứ” được khắc trên đầu bia mộ.

Ngoài những dòng chữ vì ông Bảo Ân soạn xung khắc trên bia mộ, bà Monique đã đưa ra quyết định là tự khắc thêm hình ảnh kim khánh tư chữ “Bảo Ðại nhan sắc Tứ” tự khắc trên tấm bia, mà chắc hẳn rằng những bạn làm bia mộ, không ai biết ý nghĩa của nó.

Trước ngày khánh thành, ông Bảo Ân cho bà Monique tốt là ông sẽ đem lá cờ vàng bố sọc đỏ vào treo trước ngôi mộ, vì đó là lá cờ ngày 2 mon Sáu năm 1948, cơ quan chính phủ của Quốc Trưởng Bảo Ðại (với Thủ tướng tá Nguyễn Văn Xuân) đã thừa nhận dùng có tác dụng quốc kỳ của non sông Việt Nam. Cuộc thương thảo bất thành vị bà Monique không ưa chuộng và de dọa đã gọi cảnh sát can thiệp nếu ông Bảo Ân đem lá cờ VNCH vào lễ khánh thành.

Con trai của cựu hoàng phản nghịch đối bằng phương pháp không đến tham gia lễ khánh thành ngôi chiêu mộ của cha, và bài xích diễn văn biên soạn sẵn, với tư cách là đại diện của gia đình Vua Bảo Ðại, để cám ơn các quan khách và hội đoàn người việt nam tại Paris, đang không bao giờ còn cơ hội để gọi nữa.

Ngày khánh thành chiêu tập cựu hoàng gồm đủ các chức sắc đẹp thành phố, các hội đoàn người việt ở Paris, nhưng lại vắng tanh bóng những “Mệ” nhỏ của Vua Bảo Ðại, ngoài lý do trên của Bảo Ân, không có bất kì ai muốn gặp gỡ mặt bà Monique. Ông Bảo Ân cho thấy lý do, nếu ai đến, tức là đã thừa nhận bà Monique trong mục đích người bà xã chính thức trong phòng vua, đó lại là điều toàn bộ mọi người không có ai muốn.

Những đoạn đời gian truân

Ông Bảo Ân ghi nhớ lại: Nếu không tồn tại chuyện tịch thu tài sản và sản phẩm của bà Phi Ánh, bà bầu ông, thì không tồn tại cảnh mái ấm gia đình tan tác, chị em con mỗi cá nhân mỗi ngả và lâm cảnh túng bấn bấn.

“Cuộc đời đôi khi giống như một vở kịch.” Ông Bảo Ân chổ chính giữa sự: “Ngày hôm đó thật là 1 trong những ngày bi thương thảm đáng ghi nhớ, trời đã tối rồi mà ba mẹ con chúng tôi vẫn chưa tìm ra vị trí để dung thân, tiếp cận đâu ai ai cũng khéo léo từ bỏ chối, không có ai còn muốn dính dáng tới cửa hàng chúng tôi nữa. Ông nước ngoài nói với dì Phi Hoa nhằm cho shop chúng tôi tạm trú, mặc dù gia đình bà cũng đang lâm vào yếu tố hoàn cảnh khó khăn vì có tương tác đến Quốc Trưởng Bảo Ðại như chúng tôi.

Một thời hạn khi thấy tình hình bên phía ngoài tạm yên, Me tôi quyết định cho công ty chúng tôi đi học tập lại. Me tôi nhờ vào ông ngoại đến trường ghi danh cho chúng tôi, tuy vậy ông ngoại tới đâu, sau khi xem ‘lý lịch’ chúng ta đều khéo léo từ chối, nhưng không nói lý do. Chị em công ty chúng tôi đành phải ở nhà chơi một năm không đến trường. Sau đó shop chúng tôi phải tìm giải pháp là làm cho lại giấy khai sinh, rước họ mẹ, từ cái dõi công ty Nguyễn thay đổi thành nhỏ cháu họ Lê. Công ty chúng tôi đã trở nên con tín đồ mới, không hề dính líu gì đến chính sách cũ nữa, hoàn toàn có thể gọi là ‘chối bỏ nguồn gốc để tồn tại!’”

Trong thời hạn này, bà Phi Ánh cũng không đủ can đảm liên lạc cùng với Ðức tự Cung do sợ bị lộ tung tích, vì dầu sao Bảo Ân cũng là giọt tiết của cựu Hoàng Bảo Ðại độc nhất vô nhị đang sống trong Việt Nam.

Ông Bảo Ân ngày tiết lộ, tên thật của ông do bà từ Cung đặt đến ông khi mới sinh ra đời là Bảo Khương. Khi làm lại giấy khai sinh, ông đã đổi tên Bảo Ân với lấy chúng ta mẹ. Sau này khi bà từ bỏ Cung và cựu Hoàng Bảo Ðại biết chuyện này, đã và đang rất thông cảm.

Năm 1964, bà tự Cung mang Bảo Ân ra Huế ngơi nghỉ với bà nhằm đi học, cho đến năm 1968, khi biến hóa cố Mậu Thân xảy ra, sau khi Việt cộng rút ra khỏi Huế, bà Phi Ánh sợ hãi cho con, buộc phải đã dựa vào một fan trong Nguyễn Phước Tộc là ông Bửu Nghi, xin với thiếu thốn Tướng Nguyễn Cao Kỳ một dòng trực thăng để đưa Bảo Ân từ sảnh Phú Văn lâu lên phi trường Phú Bài, với từ trên đây ông đi theo máy bay C.130 chở tử sĩ và thương binh về dùng Gòn. Mười hai năm sau, 1980, “Mệ” Bảo Ân và chị là Phương Minh đã trở về Huế nhằm thọ tang bà nội là Ðoan Huy Hoàng Thái Hậu, tức là Ðức Bà từ bỏ Cung.

Việc tịch thu gia tài của mái ấm gia đình Quốc Trưởng Bảo Ðại

Nhiều bạn biết chuyện Quốc Trưởng Bảo Ðại bị ông Ngô Ðình Diệm truất truất phế trong cuộc “trưng ước dân ý” vào ngày 23 mon Mười năm 1955, mà lại ít ai biết đến việc tài sản của toàn gia đình những người tương tác với Quốc Trưởng Bảo Ðại (kể cả vk không hôn thú) và của các ông Vĩnh Cẩn, Nguyễn Ðệ các bị tịch thu. Thân mẫu mã của Quốc Trưởng Bảo Ðại, Ðức trường đoản cú Cung nên dọn ra khỏi Cung An Ðịnh.

Câu hỏi của công ty chúng tôi đối cùng với ông Bảo Ân là, hợp lí việc tịch thu tài sản này là vì cấp dưới, tùy tiện, “lấy điểm” mà chưa phải do chủ trương, chính sách của cung cấp trên?

Công báo VNCH ngày 22 Tháng cha 1958.

Vĩnh Thụy tức Bảo Ðại.Marie Jean Nguyễn Hữu Hào, tức Nguyễn Thị Lan, tức nam giới Phương Hoàng Hậu, vk chính thức của Bảo Ðại.Bùi Thị Mông Ðiệp hay Bùi Mộng Ðiệp, vk không thỏa thuận của Bảo Ðại.Lê Thị Phi Ánh tốt Lê Phi Ánh, bà xã không bằng lòng của Bảo Ðại.Hoàng Thị Lang (hay Lan) tức Wong Y Lang, tức Jenny, vk không thỏa thuận của Bảo Ðại.Vĩnh Cẩn (anh em chú bác và là người thân cận cùng với cựu hoàng, thường được điện thoại tư vấn là Hoàng Tùng Ðệ) và vợ chính thức là Nguyễn Hữu Thị Bích Tiên.Nguyễn Ðệ (đổng lý văn phòng quốc trưởng sống Paris) và vk là Bùi Thị Mão.

Tài sản bị hướng đẫn tịch thu tất cả có bất động sản như đơn vị cửa, thọ đài, biệt điện, đồn điền, những sở đất, những kho đựng hàng, toàn bộ khí mãnh, mức sử dụng trang bị cho các cơ sở trên, số tồn khoản tại những nhà băng, những cổ phần trong các công ty, các số nợ cho những người khác vay, các loại xe hơi…

Chúng ta cũng biết là sau thời điểm Quốc Trưởng Bảo Ðại bị truất phế, An Ðịnh Cung, diện tích s 16,584 m2, trưng bày tại bên bờ sông An Cựu Huế, bốn sản của Vua Khải Ðịnh, chưa hẳn của triều đình nhà Nguyễn, đã bị chỉ định là gia sản tịch thu của “Vĩnh Thụy tức Bảo Ðại”. Thoạt tiên Ðức từ Cung buộc phải dọn qua nhất thời trú tại nhà thờ Kiên Thái Vương, trong khuôn viên Cung An Ðịnh Cung, và sau đó ra nghỉ ngơi tại căn nhà ở showroom 79D Phan Ðình Phùng, ngay sát chợ An Cựu cho đến khi bà qua đời.

Sống lưu lại vong, bị tiêu diệt nghèo khó

Theo lời nhắc của trang bị phi Mộng Ðiệp cùng với ông Bảo Ân, thời điểm cuối năm 1955, sau khoản thời gian bị truất phế, vẻ ngoài không ai biết cựu hoàng nghĩ về gì, nhưng lại theo bà, ông đã gồm một thời hạn bị trầm uất, mất ngủ và nên dùng dung dịch an thần. Ông nói là ông siêu lo mang đến Ðức trường đoản cú Cung. Sau đây nghe tin Ðức tự Cung bị đuổi ra khỏi Cung An Ðịnh, cựu Hoàng Bảo Ðại lại càng lo hơn, về tối không ngủ được. Cựu hoàng thuốc lá lá liên miên, cùng thường quăng quật nhà đi “bụi đời” (nguyên văn), đo đắn đi đâu, chỉ gần như lúc đau tí hon hay cạn tiền new trở về với bà Mộng Ðiệp.

Cũng theo lời trần thuật của ông Bảo Ân: “Sau cú ‘sốc’ kia cựu hoàng không muốn tin ai nữa, không thích tiếp xúc với ai, ông bảo bà Mộng Ðiệp chuyển tiền rồi treo cái túi xách tay lên vai đi 3-4 ngày, đôi khi đi cả tuần cho đến khi đau nhỏ hoặc không còn tiền new trở về. Khi hết bệnh ông lại đi tiếp, hỏi ông đi đâu thì ông nói đi loanh quanh trên đây thôi. Gồm khi bà Mộng Ðiệp yêu cầu bảo Hoàng Tử Bảo Sơn cùng anh Jean Bui (con riêng rẽ của bà) theo dõi cựu hoàng, thì ông giận bà suốt nhì tuần. Bao gồm lần cựu hoàng lên cơn sốt rét vị trí băng ghế, bên dưới hầm metro, cảnh sát đem ông về đồn và gọi điện thoại cho Hoàng Tử Bảo Long đến bảo hộ ông về, rồi khi hết dịch ông lại đi nữa.”

Thứ Phi Mộng Ðiệp nói với Bảo Ân: “Nhà dì y hệt như cái trạm, hết tiền xuất xắc đau bệnh dịch thì ngài bắt đầu về. Vị vậy khi hoàng hậu Nam Phương mệnh chung năm 1963, ngơi nghỉ Chabrignac, không một ai biết ngài chỗ nào để thông báo. Ðiều này làm cho ngài rất bi ai và cứ băn khoăn trách móc dì mãi!”

Nghèo khổ với cô đơn

Năm 1967, Công Chúa Phương Minh sang Pháp theo sự bố trí hôn nhân của gia đình nhưng ko thành, thấy thực trạng của vua phụ vương cô đơn và tội nghiệp, yêu cầu cô tình nguyện ở lại để chăm nom cha.

Lúc này cựu hoàng đã cần sử dụng thuốc ngủ siêu nặng, bao gồm lần uống thuốc xong, nằm nạm tay lên trán, vừa để ý đến vừa hút thuốc. Lúc thuốc ngấm, ông ngủ hồi nào không biết, điếu thuốc trên tay rơi xuống áo cháy phỏng cả ngực, bắt buộc lần sau mỗi lần ông sử dụng thuốc ngủ, cô Phương Minh đứng đó coi chừng đến khi ông ngủ rồi bắt đầu dám đi làm công việc. Tuy nghỉ ngơi Paris, Phương Minh cũng chỉ gặp Hoàng Tử Bảo Long một lần và chưa hề sát mặt Bảo Thăng và các công chúa Phương Mai, Phương Liên cùng Phương Dung. Quốc Trưởng Bảo Ðại có rất nhiều vợ và nhiều dòng con, khi Nam Phương bà xã qua đời, ông cũng không tuyệt biết, điều này đã sản xuất thêm sứt mẻ trong gia đình.

*

Từ trái quý phái phải: Bà Ưng Thi, cựu Hoàng Bảo Ðại, bà Monique Baudot, ông Ưng Thi (Paris 1995). (Hình: tài liệu của gia đình ông Bảo Ân)

Ðời sống ngơi nghỉ Paris cũng nặng nề khăn, vất vả, cô đàn bà của cựu hoàng, phải đi làm việc tiếp viên trong một nhà hàng quán ăn Trung Hoa để có phương tiện nhằm sống gần phụ thân và chủ yếu cô, cũng phải nhận sự giúp đỡ từ người mẹ ở sử dụng Gòn. Trong thời hạn này, phần đông sự chi dùng của ngài là vì tiền của Ðức Bà từ Cung giữ hộ qua. Mặc dầu các con cũng thường tốt lui tới thăm ngài, nhưng lại ngài không lúc nào đề cập đến vụ việc tiền bạc, với cũng không một ai nghĩ mang đến chuyện hỗ trợ ngài. Theo lời cô Phương Minh nói lại, khi tất cả tiền thì hai phụ vương con rủ nhau đi đơn vị hàng, khi không còn tiền thì nhiều ngày chỉ bao gồm một bữa ăn.

Nhiều khi cạn tiền, bí thế, cựu hoàng cần bảo Phương Minh chạy đi “vay mượn” những người dân quen biết.

Cho mãi cho năm 1971, Phương Minh tốt tin người mẹ đau nặng, cô trở về thành phố sài thành và bị kẹt lại sau thời điểm cộng sản chỉ chiếm miền Nam.

Cũng năm này, Bảo Ðại thành thân với Monique Baudot, một phụ nữ Pháp hèn hơn 30 tuổi (Monique Baudot sinh năm 1946.) Bảo Ðại vào đạo Thiên Chúa, có tên thánh là Jean-Robert.

Ở Paris, cựu Hoàng Bảo Ðại không tồn tại nổi một căn nhà, nơi mà cựu hoàng sống với bà Monique trong số những ngày cuối đời là vì một fan Pháp yêu mến khiến cho cựu hoàng nghỉ ngơi không mang tiền. Bao gồm lần, theo lời kể của bà Mộng Ðiệp, bà Monique đã xúi nhà vua khiếu nại ra tòa án để mang các gia tài của bà lắp thêm phi, nhưng nhà vua đã không bằng lòng. Cuộc hôn nhân cuối cùng với bà Monique đã mang đến chia rẽ trong gia đình cựu hoàng, từ bỏ đó không một ai đến viếng thăm ông nữa và gần như vị vua sau cuối của triều Nguyễn sinh sống trong cảnh nghèo nàn và cô đơn. Năm 1982, nhân khai trương thành lập Hội hoàng thất ở hải ngoại, Bảo Ðại lần trước tiên sang thăm Mỹ với tư phương pháp cá nhân, thuộc đi cùng với cựu hoàng gồm bà Monique.

Sau khi cựu Hoàng Bảo Ðại thành thân với bà Monique thì những con phần đông xa lánh ko lui tới, thăm viếng. Ông mất ngày 31 mon Bảy 1997 trên Quân Y Viện Val-de-Grâce, Paris, hưởng trọn thọ 85 tuổi. Ðám tang Bảo Ðại được tổ chức một cách âm thầm vào thời gian 11 giờ đồng hồ ngày 6 mon Tám năm 1997 tận nơi thờ Saint-Pierre de Chaillot số 35 đại lộ Marceau, quận 16 Paris và linh cữu được an táng tại nghĩa địa Passy bên trên đồi Trocadero, không hề thấy sự hiện hữu của thân say mê gia đình, trừ bà Monique, fan vợ ở đầu cuối ở bên cạnh, với cờ tam tài của Pháp Quốc với Hội Cựu Quân Nhân Pháp.

‘Hoàng Tử’ Bảo Ân xin nhì chữ ‘công bình’

Ðể kết thúc bài viết về cựu Hoàng Bảo Ðại cùng tấm lòng của đứa nam nhi lưu lạc Bảo Ân, không có gì hơn là mời bạn đọc hiểu nỗi lòng của ông, được khắc ghi trong bài diễn văn đại diện gia đình, dự tính đọc trong lễ khánh thành lăng tuyển mộ cựu Hoàng Bảo Ðại năm 2006 ko thành.

Hoàng Tử Bảo Ân vẫn biện bạch nỗi lòng của một người con “bất hiếu” với xin nhị chữ “công bình” mang đến phụ hoàng:

“Năm 1980 tại Huế, tôi đã từng có lần khóc để tiễn biệt Ðức Bà Nội tôn kính của cửa hàng chúng tôi là Ðoan Huy Hoàng Thái Hậu tự Cung về cùng với tổ tiên, liệt thánh công ty Nguyễn. Một đợt nữa, 1986, tôi lại khóc để vĩnh biệt người mẹ thân yêu của cửa hàng chúng tôi là bà sản phẩm công nghệ phi Lê Phi Ánh, cùng bây giờ, mặc dù trễ chín năm bởi vì hoàn cảnh, cuối cùng tôi cũng đến được nơi đây nhằm mong một trong những phần nào làm tròn mệnh lệnh của một người con hơn 50 năm qua, ao ước được gặp lại thân phụ mình, tuy vậy rồi sống thọ niềm ý muốn đó chẳng lúc nào thành hiện nay thực. Ngày nay đứng mặt mộ phần của cha, xin cúi đầu kính cẩn dâng lên ngài lời cầu xin được tha tội!”

“Nói về cuộc sống của phụ thân tôi, lâu nay có các dư luận trái ngược nhau. Ngày hôm nay, bên mộ phần ngài, tôi không muốn biện minh phần đông gì ngài đã khiến cho dân tộc của ngài, mà lại chỉ xin quý vị, cùng toàn bộ những người vn khác, hãy bỏ qua mất những biệt lập chính trị cơ mà chỉ xét vấn đề trên từng bối cảnh lịch sử dân tộc của đất nước, xin sung sướng nhìn vào lương chổ chính giữa mình, chưa phải để tìm trong số ấy lòng chưng ái hay 1 tình cảm riêng biệt tư, bởi vì cha tôi, không thích và cũng không mong chờ sự rộng lượng kia của quý vị, mà chỉ xin khách hàng tìm trong số đó một đức tính cao thượng và lòng trung thực để trả lại cho ngài nhì chữ ‘công bình’ trong định kỳ sử.” (Bảo Ân)